Mnoge znamenite žene Novog Sada nisu svojim rođenjem dobile status Novosađanke, ali su svojim radom i ugledom svakako zaslužile da se nađu među zaslužnim građankama Novog Sada. Iako su neke od njih provele ceo život u ovom gradu, mnoge počivaju u drugim gradovima, daleko od mesta gde su ostvarile san. Ovu kolumnu posvećujemo upravo svima njima, jer su za nas podjednako važne žene koje su rođene u Novom Sadu kao i one koje su u njega došle i sa sobom donele sve svoje vrednosti koje su nastavile da razvijaju u ovom gradu. Danas pišemo priču o Milici (Milki) Marković.
Kao petogodišnjakinja, ostvarila je prvu ulogu u Šilerovoj drami Vilijam Tel, a već kao petnaestogodišnjakinja, postaje pripravnica Narodnog pozorišta u Beogradu, gde je za dve godine odigrala dvadesetak uloga. Milica (Milka) Marković (1869-1931) je rođena u Pančevu. Rano je ostala bez oca, kompozitora Aksentija Markovića, pa se uz majku Sofiju koja je prihvatala glumačke angažmane po Vojvodini i Slavoniji, često selila.
U Srpsko narodno pozorište je došla 1885. godine, i tu ostala do kraja umetničke karijere. Milka Marković je bila obrazovana glumica. Posle završene više devojačke škole, boravila je u Beču, Minhenu, Pragu, Parizu i Rimu, usavršavajući neosporan glumački i muzički talenat. Govorila je nemački, mađarski i francuski jezik i prevodila dramske tekstove. Jovan Grčić je zabeležio da je, prema njenom prevodu, u Srpskom narodnom pozorištu u Novom Sadu, 1897. godine izvedena pozorišna igra sa pevanjem Poljski Jevrejin Erkmana i Šatrijana.
Milka Marković je bila prva rediteljka srpskog glumišta. Režirala je dramu Ljubav Ignjatija Nikolajevića Potapenka na sceni Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu (1911). Kako je Maksim Gorki zabeležio, „u tom romanu i žena više voli nevaljalca nego te… poštene radnike“. U Srpskom narodnom pozorištu postavila je, zatim, oko jedanaest predstava.
Među najznačajnije njene uloge ubrajaju se: Greta (Faust), Kordelija (Kralj Lir), Ofelija (Hamlet), Julija (Romeo i Julija), Nastasja (Na dnu), Anđelija i Majka Jugovića (Smrt majke Jugovića). Privatni život Milke Marković obeležile su tragedije: samoubistvo supruga, glumca Mihajla Markovića, za koga se udala 1888., i prerana smrt sina Stevana. Drugi sin, Dimitrije Marković, čitav život je posvetio glumi i pozorištu.
Pored Milke Marković, u ranijim tekstovima, spominjali smo i njenu majku Sofiju Vujić koja se pored Milke, takođe ubraja među najznačajnije glumice tog vremena. Njih dve su živele u Dunavskoj ulici broj 16. Ova kuća, građena u stilu klasicizma, bila je u vlasništvu Marije Trandafil, koja ju je testamentom ostavila Matici srpskoj, ali i na doživotno uživanje upravniku svojih dobara, Luki Jociću, knjižaru i izdavaču. Kasnije su je Jocićeve ćerke otkupile od Matice srpske.
Sofija Vujić i Milka Marković su, verovatno ovde iznajmljivale stan od 1878. godine. Sahranjene su na Almaškom groblju. Kuća u kojoj su živele nije obeležena, nemaju spomenik ni bistu. U Novom Sadu na Klisi i Vidovdanskom naselju postoje ulice koje nose naziv ove dve velike pozorišne heroine. Predlog je da se na kući u Dunavskoj 16 postavi tabla kao podsetnik da su Sofija Vujić i Milka Marković tu živele.
Tekst preuzet iz knjige, Ženska imena Novog Sada
Turistička organizacija Grada Novog Sada
