Mnoge znamenite žene Novog Sada nisu svojim rođenjem dobile status Novosađanke, ali su svojim radom i ugledom svakako zaslužile da se nađu među zaslužnim građankama Novog Sada. Iako su neke od njih provele ceo život u ovom gradu, mnoge počivaju u drugim gradovima, daleko od mesta gde su ostvarile san. Ovu kolumnu posvećujemo upravo svima njima, jer su za nas podjednako važne žene koje su rođene u Novom Sadu kao i one koje su u njega došle i sa sobom donele sve svoje vrednosti koje su nastavile da razvijaju u ovom gradu. Danas pišemo priču o Juditi Horovic.
Istraživanje Pavla Šosbergera o jevrejskoj istoriji i baštini u Novom Sadu, iznedrilo je priču o novoj ženskoj društvenoj poziciji. Judita Horovic (1787-1857), rođena je u uglednoj novosadskoj trgovačkoj porodici. Ona je i prva samostalna novosadska preduzetnica i prva žena koja je 1848. godine podnela zahtev za osnivanje posebne ženske organizacije u Novom Sadu. Krajem XVIII i početkom XIX veka, žene uglavnom nisu neposredno učestvovale u poslovanju i pored toga što su mogle da nasleđuju imovinu, poslove i imale pravo na dobit. Pojava Judite Horovic, koja se dokazala kao uspešna, samostalna trgovkinja, označiti prekretnicu u shvatanjima poslovne sposobnosti žena i njihovog položaja u društvu.
Dokaz tome je i popis glavešina jevrejske zajednice u Novom Sadu iz 1844, gde se nalazi njeno ime uz odrednicu – vlasnica trgovačke kuće. Judita Horovic nije samo preuzela deo uloga namenjenih muškarcima u poslovnom svetu, već je, kao pripadnica ženskog dela jevrejske zajednice, sa grupom istomišljenica, posredstvom Jevrejske opštine, Magistratu Novog Sada predala zahtev za osnivanje prve ženske organizacije humanitarnog karaktera koja bi, mimo Svetog društva (Chevra Kadisha), ispinjavala iste ciljeve.
U istoriji Novog Sada ostaće zapisano da je Judita Horovic, samostalna trgovkinja, jedina žena u popisu glavešina jevrejskih novosadskih porodica, bila prva koja je podnela zahtev za osnivanje ženske organizacije u Novom Sadu. Novosadsko izraelitsko dobrotvorno žensko društvo (1876-1941), najstarije je žensko društvo koje je u kontinuitetu radilo do početka Drugog svetskog rata, i predstavlja nastavak onih težnji koje je sa istomišljenicima započela Judita Horovic.
Prva uspešna poslovna žena i prva zagovornica ženskog organizovanja, Judita Horovic živela je u današnjoj ulici Pavla Papa, a trgovina koju je vodila, nalazila se u Jevrejskoj ulici. Umrla je u Novom Sadu, a sahranjena je na Jevrejskom groblju. Na parcelama u okviru ovog groblja, nalaze se stari grobovi i spomenici od kamena. Teško je utvrditi koji je njen spomenik jer su, usled starosti, slova jedva vidljiva. Pavle Šosberger, ostavio je podatak da je sahranjena na grobnom mesti VIII/893.
U Novom Sadu ne postoji ni jedno spomen-obeležje njoj posvećeno. Predlog je da jedna ulica u Novom Sadu dobije njeno ime i da se u toj ulici postavi spomen-ploča koja će podsećati na ovu znamenitu Novosađanku.
Tekst preuzet iz knjige, Ženska imena Novog Sada
Turistička organizacija Grada Novog Sada
