Korpus pravoslavnih manastira na Fruškoj gori čine: Krušedol, Grgeteg, Staro i Novo Hopovo, Vrdnik, Jazak, Velika Remeta, Mala Remeta, Beočin, Rakovac, Đipša, Privina glava, Kuveždin, Petkovica, Bešenovo i Šišatovac. Oni su neprocenjivo blago srpske kulturne i duhovne baštine, i najvrednije spomeničko blago Fruške Gore. Podaci o manastirima prikupljani su od fruškogorskog monaštva tokom terenskog istraživanja obavljenog u maju, junu i avgustu 2022. godine. Sistematsko i kritičko istraživanje pravoslavnih fruškogorskih manastira, koje je započeto krajem 18. veka knjigom o manastiru Fenek čiji je autor arhimandrit Vićentije Rakić, traje do današnjih dana. Ovi svedoci vekova stradanja i uzdizanja srpskog naroda predstavljaju mesta vere, duhovnosti i mesta nove lepote koja su nezaobilazni deo turističkih itinerera i pokloničkih putovanja. Danas Vam poklanjamo priču o manastiru Mala Remeta čija je crkva posvećena Pokrovu Bogorodice.
Prema predanju, manastir Malu Remetu je podigao kralj Stefan Dragutin (Nemanjić) (1276 – 1316) i poklonio ga kao metoh manastiru Rači (blizu Bajine bašte). Prvi istorijski podaci o njemu, kao i o ostalim fruškogorskim manastirima, mogu se naći u osmanskom dokumentu iz 16. veka. Izveštaj kanonske vizitacije fruškogorskih manastira iz sredine 18. veka govori da je u vreme osmanske uprave Sremom ovaj manastir opusteo, te da su se ovde, verovatno krajem 17. veka, preselili monasi manastira Rača. Dozvola patrijarha Arsenija III Čarnojevića s kraja 17. veka, kojom daje blagoslov monasima Rače da obnove Malu Remetu govori da je isti bio metoh manastira Beočin. Neki istraživači smatraju da su ga monasi izgradili na ostacima eremitsko-pavlinskog rimokatoličkog manastira, jer je jedno vreme bio poznat pod imenom Remetsko.
Hram koji danas postoji, podignut je u prvoj polovini 18. veka, u srpsko-vizantijskom stilu bez baroknih uticaja. Ktitor je bio Stanko Milinković, stanovnik sela Šuljam. Ktitor izgradnje konaka sa južne strane, izgrađenog sredinom 18. veka, bio je “oberlajtnant” Petrovaradinske regimente Jovan Jovanović. Konak sa severne strane, iz istog perioda, tokom obnove u 19. veku nije sačuvan. Manastir je oštećen i opljačkan u Drugom svetskom ratu. Po završetku rata, spaljeni konak sa južne strane obnovljen je tokom restauratorskih radova na osnovu sačuvanih građevinskih planova. Slobodno stojeći zvonik, konaci sa zapadne strane i suvenirnica su novijeg datuma.
Bogato izrezbaren ikonostas uradio je drvorezbar Petar Ošapović, a ikone na ikonostasu radila je grupa autora. Pouzdano se zna da su četiri prestone ikone rad Janka Halkozovića iz sredine 18. veka. Ktitor izrade prestone ikone sa predstavom Hrista je bila Ružica, žena Jovana Jovanovića. Zidno slikarstvo je rad Koste Vanđelovića, saradnika i učenika Uroša Predića, s početka 20. veka. U manastirskoj crkvi se nalaze dva visoka drvena svećnjaka iz 19. veka, što je raritet na Fruškoj gori.
Manastir čuva čestice mošti Sv. Đorđa Kratovca, mučenika srpskog porekla koji je stradao u 16. veku jer nije hteo da se odrekne hrišćanske vere i pređe u islam. Vikendom Liturgija u manastiru počinje u 7.00 časova; molitve svakog radnog dana u 17. 00 časova.
Tekst preuzet iz knjige,
Manastiri duhovno blago Fruške gore
Turistička organizacija Grada Novog Sada
